Neden “Yavru Kedi Aşı Programı” Hayati Öneme Sahiptir?
“Yavru kedi aşı programı“, sahiplendiğiniz minik kedinizin ömür boyu sağlığını güvenceye almanın ilk adımıdır. Aşılar; kedi gençlik hastalığı (panlökopeni), kedi gribi (herpes‑kalisi), kuduz ve kedi lösemisi (FeLV) gibi ölümcül viral enfeksiyonları önleyerek yavru kedinizin bağışıklık sistemini güçlendirir. Dünya Küçük Hayvan Veteriner Hekimler Birliği (WSAVA) ile Avrupa Evcil Hayvan Veteriner Hekimler Derneği (FECAVA) kedi aşı kılavuzları, takvime sadık kalmanın yaşam boyu sağlık yatırımı olduğunun altını çizer. Bu rehberde, 8 haftalıktan 1 yaşa kadar uygulanması gereken tüm aşılar, doz aralıkları, olası yan etkiler ve evde bakım ipuçlarını bulacaksınız.
Hızlı Özet: Temel aşılar – FVRCP (Panlökopeni, Herpes, Kalisi), Kuduz ve opsiyonel FeLV – yavru kedilerde 3‑4 hafta arayla uygulanır; 1 yaşında rapel doz ile bağışıklık pekiştirilir. Yavru Köpek Aşı Programına Göz Atın!
1. Yavru Kedi Aşı Programı Takvimi (Hafta Hafta)
| Yaş (Hafta) | Aşı | Amaç | Not |
|---|---|---|---|
| 8‑9 | FVRCP I (Panlökopeni, Herpesvirus‑1, Calicivirus) | Erken bağışıklık | Annelik antikorları düşerken koruma başlatır. |
| 12 | FVRCP II + FeLV I | Korumanın genişletilmesi | FeLV sosyalleşen yavrular için önerilir. |
| 16 | FVRCP III + Kuduz I | Zoonoz riskini azaltmak | Kuduz aşısı birçok ülkede zorunludur. |
| 20 | FeLV II | Lösemi virüsüne karşı tam kalkan | Açık‑alan kediler için kritik. |
| 6‑12 Ay | FVRCP Rapel + Kuduz Rapel | Uzun vadeli bağışıklık | Veteriner kontrolü ile tarihler kesinleşir. |
2. Temel Aşıların Detaylı İncelemesi
2.1 FVRCP (Tricat) Aşısı
- Feline Panleukopenia (Kedi Gençlik Hastalığı): Bağışıklık hücrelerini hedef alır, hızla ölümcül seyreder.
- Feline Herpesvirus‑1: Üst solunum yolu ve göz enfeksiyonları; kronikleşebilir.
- Feline Calicivirus: Ağız ülserleri ve solunum yolu bulguları; yüksek bulaşıcılık.
FVRCP’nin üç doz hâlinde uygulanması, anneden pasif antikorların çekildiği pencereyi köprüler.
2.2 Kuduz Aşısı
Kedi‑insan bulaşını önleyen yasal zorunluluk. Yavru kedilerde 16 hafta civarında tek doz, ardından yıllık veya 3 yıllık rapel.
2.3 FeLV (Kedi Lösemisi) Aşısı
Sokak teması, çok‑kedi evi veya serbest dolaşan kediler için önerilen opsiyonel çekirdek dışı aşıdır. İki doz ilk yıl, ardından risk durumuna göre yıllık rapel.
2.4 Opsiyonel Aşılar
- Chlamydia felis: Göz akıntılı konjonktivit riski yüksek barınaklarda.
- Bordetella bronchiseptica: Kedilerde seyrek; kedi pansiyonları istiyorsa yapılır.
3. Aşı Öncesi ve Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Veteriner Muayenesi: Ateş ≥ 39 °C olan veya ishal geçiren yavrular aşılanmaz.
- Parazit Kontrolü: İç‑dış parazitler bağışıklık cevabını baskılar; aşıdan ≥ 3 gün önce tedavi.
- Beslenme: Yüksek proteinli yavru kedi maması ve taurin takviyesi antikor oluşumunu destekler.
- Stres Azaltımı: Aşı günü taşıma kutusuna feromon spreyi sıkın; klinikte bekleme süresini kısaltın.
- Yan Etki İzleme:
- Hafif ateş, yorgunluk (24‑48 s).
- Enjeksiyon bölgesinde nohut büyüklüğünde şişlik.
- Çok nadir: aşı ilişkili sarkom olasılığı; şişlik 3 hafta ≥ çap 2 cm olursa biyopsi.
4. Sık Sorulan Sorular
Yavru kedi aşı programı toplam kaç hafta sürer?
Genellikle 6‑8. haftada başlayan ilk Trivalan(Kedi karma aşısı) ile başlar, 15‑17. haftadaki FeLV ikinci dozuyla tamamlanır; 6‑12 ay arasında rapel dozlarla bağışıklık pekiştirilir.
Trivalan(Kedi karma aşısı) aşısı neden üç doz uygulanır?
İlk iki doz anneden gelen pasif antikorlar azalırken temel korumayı inşa eder; üçüncü doz uzun süreli antikor yanıtını maksimuma çıkarır.
FeLV aşısı her yavru kediye yapılmalı mı?
Dışarı çıkmayan tek kedi evlerinde opsiyoneldir, ancak çok‑kedi haneleri veya sokak teması olan yavrular için temel koruyucu kabul edilir.
Kuduz aşısını geciktirirsem ne olur?
Türkiye’de yasal zorunluluk nedeniyle gecikme para cezası ve eksik koruma riskine yol açar; veteriner yeni protokol düzenler.
Yavru kedi aşı programı sırasında iç‑dış parazit ilaçları verilirse sorun olur mu?
Parazit tedavisi aşıdan en az 72 saat önce yapılırsa bağışıklık yanıtını engellemez, aksine güçlendirir.
Aşılardan sonra halsizlik yaşayan kedime ne yapmalıyım?
Sessiz bir oda, taze su ve yumuşak yatak sağlayın; 48 saatten uzun süren ateş veya iştahsızlıkta veterinerinizi arayın.
İlk Trivalan (Kedi karma aşısı) dozundan sonra balkon veya teras güvenli mi?
Tel örgü veya sineklik varsa kısa süreli gözetimli çıkış kabul edilebilir; sokak teması olmamalı.
Titre testi yavru kedilerde gerçekten gerekli mi?
Kuduz ve Trivalan rapelleri gereksiz kılabilir; özellikle kronik hastalığı olan kedilerde faydalıdır.
Aşıdan hemen sonra kuru mama mı yaş mama mı vermeliyim?
Normal beslenme düzeni korunabilir; iştahsızlık varsa az tuzlu et suyu eklenmiş yaş mama teşvik edici olur.
“Yavru kedi aşı programı” tamamlanmadan traş veya tırnak kesimi yapılabilir mi?
Evet; ancak klinik stresini azaltmak için aşı gününden farklı bir gün tercih edilmelidir.
Aşı enjeksiyon bölgesinde sertlik oluştu, ne kadar sürer?
Bezelye büyüklüğünde şişlik 2‑3 hafta içinde dağılır; 3 haftayı aşarsa kontrol gerekir.
FeLV testi pozitif çıkarsa aşı yapılır mı?
Pozitif kedilere FeLV aşısı uygulanmaz; bağışıklık zaten virüsle mücadele etmektedir.
Çoklu aşılar aynı gün yapılabilir mi?
Trivalan ve FeLV farklı ekstremitelere yapılabilir; Kuduz genellikle ayrı güne bırakılır.
Aşılardan sonra probiyotik kullanmak yararlı mı?
Bağırsak florasını dengeleyerek ishal riskini azaltır, bağışıklık modülasyonuna katkı sağlar.
Kedim tüy döküyor; aşı etkinliğini etkiler mi?
Mevsimsel tüy dökümü aşı cevabını etkilemez; fakat deri sağlığı için omega‑3 takviyesi önerilir.
“Yavru kedi aşı programı” bittikten sonra ilk check‑up ne zaman?
Genellikle 6 ay sonra genel muayene ve parazit profili; ardından yılda bir rutin kontrol.
Aşı fiyatları çok değişken mi?
İlaç kuruna bağlı olarak yılda % 10‑30 artış görülebilir; klinik paket kampanyalarını takip edin.
Ham beslenme (BARF) aşı etkinliğini düşürür mü?
Çiğ et kaynaklı patojenler bağışıklığı zorlayabilir; aşı döneminde pişmiş protein tercih edilmelidir.
Yavru kedi aşı programı tamamlanmadan seyahate çıkabilir miyim?
Taşıma stresi bağışıklığı baskılayabilir; mümkünse tüm ilk dozlar tamamlandıktan sonra seyahat edin.
Aşı yapılacak gün antihistaminik vermeye gerek var mı?
Alerji geçmişi olan kedilerde veteriner önermedikçe profilaktik antihistaminik verilmez.
Aşı sonrası göz akıntısı normal mi?
Hafif seröz akıntı 24 saat sürebilir; iltihaplı akıntı veya kapanma varsa muayene şarttır.
İç mekân kedisinde FeLV riskini nasıl değerlendiririm?
Evde başka kediler yoksa ve pencere‑teras güvenliyse risk düşüktür; aşı opsiyonel kalabilir.
“Yavru kedi aşı programı” sırasında vitamin enjeksiyonu yapılmalı mı?
Dengeli mama alan yavrularda ek vitamin gerekmez; ancak iştahsız, zayıf kedilerde veteriner karar verebilir.
Aşıdan sonra su tüketimi arttı, neden?
Hafif ateş sıvı ihtiyacını artırır; 48 saat içinde normale dönmeyen aşırı su içimi araştırılmalıdır.
Kısırlaştırma ameliyatı ne zaman, aşılarla çakışır mı?
“Yavru kedi aşı programı” tamamlandıktan ve kuduz rapeli yapıldıktan ≥ 2 hafta sonra kısırlaştırma planlanabilir.
5. Evde Aşı Takip Tablosu (Örnek)
| Aşı | 1. Doz Tarihi | 2. Doz Tarihi | 3. Doz Tarihi | Rapel |
|—–|—————|—————|—————|——-|
| FVRCP | 01.07.2025 | 29.07.2025 | 26.08.2025 | 01.07.2026 |
| Kuduz | — | — | 26.08.2025 | 26.08.2026 |
| FeLV | 29.07.2025 | 26.08.2025 | — | 29.07.2026 |
Tabloyu PDF olarak indirip buzdolabına asabilirsiniz.
6. Aşı Programı Sonrası Bağışıklık Testi (Titre Testi)
Antikor titre ölçümleri gereksiz rapel dozlarını önler; özellikle kronik böbrek hastalığı riskli ırklarda tavsiye edilir.
7. “Yavru Kedi Aşı Programı” ile İlgili Dış Kaynaklar
- WSAVA Feline Vaccination Guidelines 2025
- American Association of Feline Practitioners (AAFP) Vaccine Advisory Panel
- Türk Veteriner Hekimleri Birliği – Kedi Aşı Takvimleri
8. Aşı Sonrası Sağlıklı Yaşam İpuçları
- Oyun Süresi: Yavru kedilerde günde 2×20 dk etkileşimli oyun bağışıklık stresini azaltır.
- Beslenme Düzeni: Prebiyotik‑lifli yavru kedi maması sindirimi rahatlatır.
- Veteriner Kontrolü: 6 ayda bir fiziki muayene; yılda bir diş taraması ve parazit profili.
Sonuç: Sağlıklı Bir Patili Dost İçin Takviminizi Takip Edin!
“Yavru kedi aşı programı“, minik dostunuzun ömür boyu sağlığını şekillendirir. Takvime sadık kalmak, dengeli beslenme ve düzenli veteriner kontrolü ile hastalık riskini dramatik biçimde düşürür. Şimdi takviminizi planlayın, veterinerinizle randevu alın ve kedinize sevgi dolu, sağlıklı bir hayat armağan edin.
